دانلود مقاله ساماندهی پارک با رویکرد تاریخی (پارک شهر تهران) با فرمت word

 دانلود پروژه ساماندهی پارک با رویکرد حفظ تاریخی (پارک شهر تهران) با فرمت word

به موازات رئشد و گسترش شهرها و بالاخص رشد سریع کلان شهرها همانند تهران، آلودگیهای زیست محیطی نیز افزایش یافته است که از جمله آلودگیهای هوا، آبهای سطحی و زیر زمینی، خاک و آلودگی بصری را می توان نام برد که همه در کاهش کیفیت زیستی شهر نقش داشته و از اهمیت و عملکرد فضاهای عمومی شهری کاسته اند.
این تحقیق با هدف شناسایی و تشخیص قابلیت ها و استعدادهای بازپیرایی و باززنده سازی اولین و مهمترین پارک تاریخی تهران، صورت پذیرفته است. از آنجاییکه این محدوده در بافت قدیم شهر تهران (محدوده سنگلج) قرار گرفته، مطالعه از دید وسیعتری مورد بررسی قرار گرفت. در سطح کلان شناخت ویژگیهای تهران قبل از احداث پارک و پس از آن مورد بررسی تاریخی- تحلیلی قرار گرفته و بالاخص محله سنگلج به عنوان مکان استقرار این فضای عمومی و تاریخی، مورد تحلیل و آنالیز در لایه های تاریخی ، اجتماعی و طبیعی ، دید و منظر و همچنین الگوهای رفتاری بازدید کنندگان و کاربران فضا قرار گرفت.
پارک شهر اولین پارک عمومی شهر تهران و نتیجه اقدامات شهرسازی در دوره پهلوی می باشد. در واقع پارک شهر با تخریب محله سنگلج در دوره پهلوی اول، بر روی بخشی از همین محله تاریخی احداث شد و در حال حاضر در بافت متراکم مرکزی تهران واقع شده است. به دلیل سابقه تاریخی پارک شهر، اهمیت این پارک برای شهر و شهروندان آن (سلامت محیط و انسان)، وجود محورها و مراکز تجاری، وجود باغات تاریخی ارزشمند و مراکز تاریخی، سیاسی و فرهنگی شهر تهران در مجاورت این پارک، وجود نارسایی های موجود با توجه به نیازهای کنونی شهروندان و امکان استفاده از این مکان به عنوان یک سایت تفرجی- تاریخی، برای برآوردن نیازهای فیزیکی ذهنی، معنوی و آموزشی بازدیدکنندگان، بازآفرینی پارک از اهمیت خاصی برخوردارست.  هدف اصلی این تحقیق حفاظت و تقویت چشم انداز تاریخی پارک (حفاظت از سیمای فرهنگی و تاریخی پارک)، ارتقا کیفی محیط و منظر پارک با حداقل آسیب رسانی به آن و حفظ ارزشهای تاریخی آن و نیز برآوردن نیازهای کنونی روحی ، روانی ، معنوی و آموزشی بازدیدکنندگان و در نهایت زنده نگه داشتن خاطره و روح مکان در طراحی محیط و منظر پارک به صورتی که با تاریخ و هویت سایت در قدیم و جدید هماهنگی داشته باشد.
خلاصه دستاوردهای تحقیق، تاکید بر اهمیت و ویژگی تاریخی پارک، اهمیت مکانی آن، ارزشهای یافته شده و قابلیتهای ارتقای کیفیت آن، اهمیت اکولوژیکی پارک با توجه به پوشش گیاهی غنی و آسیب شناسی آن و راهکارهای بهینه سازی وضعیت آنها ، تاکید بر اهمیت نیازهای فیزیکی، نیازهای ذهنی، معنوی و آموزشی بازدیدکنندگان و تاکید بر توجه به جنبه های زیبا شناسانه محیط می باشد.
تحلیل و آنالیز دید و منظر به روش تحلیل تصویری:
از آنجاییکه در پارک شهر پوشش گیاهی عامل اصلی در شکل گیری منظر پارک می باشد، تیپ بندی منظر به دلیل وجود پوشش گیاهی فراوان موجود می باشد. منظر محور مرکزی ، منظر جنگلکاری شده، منظر چمنکاری شده، منظر حاشیه ای ، منظر دریاچه ، منظر باغ فرانسوی .
در منظر محور مرکزی  به دلیل وجود عناصر شاخص ، متغیرهای منظر ساز در حد بسار مطلوب قرار دارند، و کیفیت منظر نیز به دلیل وجود لایه های منظر (دید به کوههای شمالی) در حد مطلوب است. در مناظر جنگل کاری، که قسمت اعظم پارک را در بر می گیرد، در بعضی از قسمت ها بافت یکنواختی بوده و فاقد تنوع بصری  می باشد. در این تیپ از منظر وجود درختان بلند و تنومند، باعث ایجاد حس مکان در منظر می گردد.
  در مناظر چمنکاری شده، در بسیاری از قسمت ها عدم وجود محصوریت فضایی در محدوده قابل رؤیت، افق دید گسترده ای را ایجاد کرده است. پوشش شفاف چمن باعث ایجاد بافت نرم در منظر گردیده است.
در منظر دریاچه ای به دلیل بافت نرم و شفاف آب همراه با درختان تنومند و شاخص و وجود پرندگان، متغیرهای منظر ساز در حد مطلوب می باشند. اما وجود بعضی عناصر در حاشیه پارک باعث ایجاد اغتشاش وآشفتگی بصری شده، مناظر ناهماهنگی با محیط به وجود آورده، وحدت و هماهنگی منظر را ازبین برده و از کیفیت بصری آن کاسته است.  
در منظر باغ فرانسوی که یک طرح کاملاً رسمی است، وجود درختان هرس شده، گیاهان شاخص در متن شفاف چمن، همراه با رزکاری باعث ایجاد نظم و تنوع بصری در این تیپ از منظر نموده است.
تحلیل و ارزیابی نیازها و الگوهای رفتاری بازدید کنندگان:
از آنجاییکه طراحی نوعی پاسخگویی به نیازهای تفرجی استفاده کنندگان می باشد ، مطالعه الگوهای رفتارهای استفاده کنندگان، کمک مؤثری در مدیریت و طراحی پارک خواهد نمود. مشخصات اقتصادی- اجتماعی گردشگر ، مشخصات مربوط به قسمتهای تفرجی در پارک شهر ، نحوه استفاده و تمایلات و الگوی گردشگری در ارتباط با مناطق تفرجی در پارک ، نیاز استفاده کنندگان و آگاهی گردشگران در مورد قدمت پارک شهر ، در این پرسشنامه با 25 سوال تستی و 2 سوال تشریحی، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. از میان گردشگران پارک100 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. مطالعه و تکمیل پرسشنامه،  از اواسط بهار 1389 تا اواسط تابستان 1389 انجام شد.

امکانات و محدودیتهای سایت
    امکانات ناشی از منابع موجود در پارک و فرصتهای ناشی از آن    
-    تاریخی بودن سایت و قرار گیری آن در محدوده تاریخی سنگلج، که از قدیمی ترین محلات تهران بوده است.
-    قرار گیری سایتها و باغهای تاریخی اطراف این پارک، از جمله بازار قدیم تهران، موزه ایران باستان، میدان مشق، کاخ گلستان و غیره و در کل غنی بودن میراث طبیعی و تاریخی در این محدوده
-    وجود درختان بلند، تنومند و کهنسال به دلیل یادآوری قدمت طولانی و ارزش تاریخی و زیبایی شناختی پارک و و استفاده از آن در به نمایش گذاشتن عنصر زمان در پارک
-    وجود درختان و درختچه های متنوع به دلیل ایجاد میکروکلیما خاص (تعدیل دما، افزایش رطوبت، ایجاد سایه)
-      وجود برخی درختان خاص در پارک مثل کاج دریایی، کوئل رو تریا، ژینکگو، بلوط های قدیمی و ماگنولیا
-    انواع ترکیب بندی گونه های گیاهی از جنگلکاری تا سطح وسیع چمن و به تبع آن  وجود رنگ و بافت متنوع در منظر
-    وجود صداهای متنوع از جمله صدای پرندگان، صدای آب
-    وجود آبنمای مرکزی به عنوان عنصری که از بدو تاسیس پارک وجود داشته و ساختار فضای باغ ایرانی را تداعی می کند
-    وجود دریاچه به عنوان مکانی برای برآوردن نیازهای تفریحی افراد و مکانی جهت ایجاد منظرگاه
-    وجود فضاهای بازی که می توانند با طراحی مناسب برای ایجاد نقاط عطف به کار روند.
-      وجود فضای آرام و تا حدودی خلوت در میان کاربریهای شلوغ تجاری- اداری
-    وجود امکانات آموزشی- تفریحی مانند مرکز کلینیک گل و گیاه، آکواریوم، شهربازی، مجموعه ورزشی، کتابخانه، موزه صلح
-    اکوسیستم پارک مکانی برای نگهداری گنجینه های ژنتیکی و نیز جذب گونه های جانوری از جمله بسیاری از پرندگان است.
-    وجود پرندگان آزاد از جمله انواع طوطی ، مرغ مینا، شانه به سر،  دارکوب و پرنده کمیابی مانند ماهی خورک  که فرصتهای تفریحی و آموزشی را فراهم می کنند
-    وجود المانهایی چون دیواره پارک، مجسمه دانته و پایه سنگ مرمر موجود در میدان صلح که ثبت تاریخی گردیده است
-    وجود قنات سنگلج که از داخل پارک می گذرد.
محدودیت های موجود در پارک، فرصتهاو تهدید های ناشی از آن    
-    تاریخی بودن سایت (باعث کاهش امکان اعمال تغییرات جهت توسعه کاربری ها در سایت می شود)
-    پارک شهر تنها پارک موجود در محدوده در این مقیاس بوده و این امر باعث افزایش فشار ناشی از جمعیت به آن  می گردد.
-    افزایش آلودگی صوتی به ویژه در قسمت های حاشیه ای به دلیل قرار گیری 4 مسیر اصلی دسترسی در اطراف پارک
-    افزایش آلودگی های محیطی به دلیل وجود بعضی از کاربری ها در اطراف پارک، از جمله ترمینال های اطراف
-    قطع ارتباطات اکولوژیکی پارک با سایتها و باغهای تاریخی اطراف به دلیل وجود برخی کاربری ها در اطراف آن
-    وجود درختان بلند، تنومند و قدیمی پارک عامل محدود کننده ای در امکان پاک تراشی برای توسعه امکانات رفاهی و حتی ایجاد مسیر های عبوری، محسوب می شود.
-    عدم زیر سازی مناسب و نیز عدم هماهنگی کف سازی با یکدیگر در بعضی معابر
-    عدم ساماندهی ورودی شمال شرقی ( ضلع شرقی دریاچه)، عدم تعریف و تقسیم راه و ساماندهی مسیر
-    عدم پیوستگی و انسجام در بعضی از مسیر های حرکتی در سطح پارک
-    عدم پویایی و نشاط در فضاهای ورودی غربی پارک، علیرغم نزدیکی به بافت مسکونی.
-    عدم وجود امنیت و نبود فعالیت خاص در قسمت جنوب شرقی و جنوب غربی و در نتیجه عدم پویایی و سکون این فضا.
-    عدم هماهنگی فرم و رنگ مصالح به کار رفته در ساختمان ها با محیط شبه طبیعی پارک
-    وجود علائم و خسارات ناشی از بیماری های گیاهی و آفات در برخی از قسمت های پارک
-    سپری شدن عمر مفید برخی از درختان به ویژه کاج های تهران
-    جمع شدن آب در سطح چمن به دلیل فشردگی خاک در بعضی قسمت ها
-    عدم وجود سامانه مناسب جهت جمع آوری آب های سطحی
-    بالابودن سطح آب زیر زمینی
-    نبود محل مناسب جمع آوری و دپوی بهداشتی زباله و در نتیجه ایجاد آلودگی های بصری، بو و صدا در پارک
-    کمبود آب موجود در پارک با وجود تعداد زیاد درختان
-    آلودگی آب قنات سنگلج که اکنون به صورت فاضلاب در آمده است.
-    نارسایی در وضع موجود سامانه آبرسانی و آبیاری در بعضی نقاط و کاهش راندمان آبیاری
-    نا هماهنگی و نارسایی در طراحی کاشت در بعضی از قسمت های پارک و عدم تنوع گیاهی در بعضی قسمتها
-    استفاده از سموم برای دفع آفات به جای کنترل بیولوژیک و ایجاد آلودگی آب به دلیل استفاده از کود های شیمیایی
-    وجود آهک در خاک که باعث قلیایی شدن خاک و در نتیجه عدم جذب عناصر و ریز مغذی ها توسط گیاهان می شود.